De Brand is een van de laatste resten Brabants broeklandschap met vochtige graslanden en moeras. Het is een gevarieerd natuurgebied met boscomplexen, moerasgebieden en verspreid liggende natte graslanden. Het beekje de Zandley stroomt er dwars doorheen. De naam De Brand verwijst naar het veen dat hier in het verleden gewonnen en gedroogd werd. De zo ontstane turf werd verhandeld als 'brand', brandstof dus.

Op veel plaatsen in De Brand borrelt er schoon en mineraalrijk grondwater uit de bodem omhoog. In het voorjaar en de zomer staan ontelbare planten uitbundig te bloeien in de bossen en weiden. Het gebied is ook een eldorado voor zeldzame vogels, amfibieën en reptielen.